Tussen 28 en 30 november hebben we vanuit PBI Nederland een bijdrage geleverd aan de speakertour van twee mensenrechtenverdedigers uit Nicaragua door Europa; Jacob Ellis Williams en Juan Carlos Arce Campos. Zij moesten vluchten naar Costa Rica, waar zij sinds kort door PBI Nicaragua worden begeleid. Tijdens verschillende bijeenkomsten met organisaties, academici en politici hebben zij hun zorgen geuit over de mensenrechtensituatie in Nicaragua.
De situatie in Nicaragua
In Nicaragua werd april 2018 gekenmerkt door een reeks protesten die steeds heftiger werden als gevolg van de gewelddadige reactie vanuit de overheid. Meer dan drie jaar later bevindt het land zich in een situatie van ernstige mensenrechtenschendingen, waaronder willekeurige arrestaties, huiszoekingen en invallen zonder huiszoekingsbevel, strafrechtelijke vervolgingen, criminalisering van sociaal protest en de uitvoering van beperkende wetten, die allemaal hebben geleid tot het dichttimmeren van de civic space. In de afgelopen maanden zijn er meer dan 40 personen, waaronder zeven presidentskandidaten, oppositieleiders, mensenrechtenactivisten, journalisten, jeugdleiders en zakenlieden willekeurig vastgehouden. Deze situatie van mensenrechtenschendingen is verslechterd in de nieuwe post-electorale context, na de controversiële herverkiezing van Daniel Ortega op 7 november 2021.
Van de meer dan 140.000 mensen die Nicaragua hebben moeten verlaten vanwege het geïntensiveerde politieke geweld in hun land sinds april 2018, hebben naar schatting meer dan 118.000 bescherming gezocht in Costa Rica. Veel mensen die zich hebben ingezet om de mensenrechten in Nicaragua te verdedigen, zetten dit nu voort vanuit ballingschap waarbij zij de herhaalde mensenrechtenschendingen zichtbaar blijven maken. Om deze reden, en om gehoor te geven aan de verschillende verzoeken aan PBI, is er in 2020 een nieuw PBI project gestart in Costa Rica om Nicaraguaanse organisaties en verdedigers in ballingschap te ondersteunen.
Over Juan Carlos en Jacob Ellis
Juan Carlos Arce Campos is een advocaat en mensenrechtenverdediger die vanuit Costa Rica werkt voor het Colectivo de Derechos Humanos Nicaragua Nunca Más. Dit collectief documenteert de ernstige mensenrechtenschendingen door de Nicaraguaanse regering en stelt dit aan de kaak. Daarnaast staan zij ook de slachtoffers bij in hun nationale en internationale aanklachten. Het Colectivo Nicaragua Nunca Más was genomineerd als een van de drie finalisten voor de Mensenrechtentulp 2021 van de Nederlandse overheid.
Jacob Ellis Williams beschrijft zichzelf als een afrofeminist en mensenrechtenverdediger van de LGBTIQ+ gemeenschap, vrouwen, kinderen en jongeren en verdedigd de sociale oorzaken die van invloed zijn op hun grondgebied van de Caribische kust. Jacob werkt vanuit Costa Rica en is actief in het Red de Mujeres Pinoleras en de Mesa de Articulación LGBTIQ+ en el Exilio.
Het verblijf in Nederland
Tijdens de speakertour in Nederland gaf Jacob Ellis samen met mensenrechtenverdedigers Caroline uit Kenia en Shagoofa uit Afghanistan, hun aanbevelingen aan Tweede Kamer leden over hoe vrouwelijke mensenrechtenverdedigers kunnen worden geholpen in hun werk en beschermd kunnen worden. Tweede Kamerleden Alexander Hammelburg (D66), Kati Piri (PvdA), Christine Teunissen (Partij voor de Dieren) en Anne Kuik (CDA) gingen met hen hierover in gesprek. Alle aanbevelingen zijn hier te lezen.
Juan Carlos had ondertussen afspraken bij organisaties als Lawyers4Lawyers en Bellingcat waar hij meer kon vertellen over de situatie in het land het werk dat hij als advocaat doet.
De volgende was eveneens vol met afspraken voor beide mensenrechtenverdedigers. Zo spraken Jacob en Juan Carlos in de ochtend nog met journalisten en kon Jacob daarna bij de afspraak met Hivos meer vertellen over het belang van non profit organisaties in de ondersteuning van mensenrechtenverdedigers en om seksuele diversiteit en intersectionaliteit daarbij niet uit het oog te verliezen. Vervolgens gingen Juan Carlos en Jacob Ellis in gesprek met het Ministerie van Buitenlandse Zaken over de actuele ontwikkelingen in Nicaragua en wat Nederland hier aan zou kunnen bijdragen.
In de middag vertrokken zij naar Amsterdam waar zij spraken met Julienne Weegels van de Universiteit van Amsterdam (CEDLA). Daar vertelden Jacob en Juan Carlos in een online event van ‘Dialogues with Civil Societies aan geïnteresseerden over hun werk en de huidige situatie in Nicaragua.
In deze dagen hebben Juan Carlos en Jacob veel nieuwe contacten opgebouwd en meer aandacht voor de problematische situatie in Nicaragua kunnen krijgen. Na Nederland, vervolgden zij de Speakertour naar Brussel, België.
.
Deze activiteiten van PBI werden mede mogelijk gemaakt door de bijdrage van:
