Tussen 25 en 28 november mochten wij Norma en Carmelita uit Guatemala ontvangen, die voor een advocacy tour door Europa reisden.
Norma is een Maya Kaqchikel mensenrechtenverdedigster en onafhankelijke journaliste, wie onder andere voor Prensa Comunitaria heeft geschreven en werkzaam is bij de inheemse vereniging Central Campesina Chorti’ Nuevo Día (CCCND). Wegens haar werk, waarbij ze onder andere de gevolgen van mijnbouwprojecten in het land blootstelt, is Norma slachtoffer geweest van criminalisatie en in 2014 onterecht en onrechtmatig gearresteerd door de Guatemalteekse politie. Wat volgde was een lang proces voor gerechtigdheid. Een proces dat pas vorig jaar, 10 jaar na haar arrestatie, tot resultaat leidde: haar arrestatie werd officieel als illegaal beschouwd en de agenten die haar gearresteerd hadden zijn veroordeeld. Dit is een historisch oordeel, en de hoop is dat deze zaak als voorbeeld kan dienen voor de toekomst.
Carmelita is een inheemse authoriteit en lid van de Maya Ch’orti’ inheemse raad van Olopa, bestaande uit 14 inheemse gemeenschappen. De Raad strijdt voor erkenning als inheemse gemeenschappen, de verdediging van hun grondgebied, en het recht op vrije, voorafgaande en geïnformeerde consultatie vóór de toetreding van mijnbouwprojecten tot hun grondgebied. In 2024 ontving de raad de Regionale Tulp voor de Mensenrechten, uitgereikt door de Nederlandse Ambassade en in ontvangst genomen door Carmelita. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan mensen en organisaties die belangrijk werk verrichten voor de verdediging van mensenrechten.
Om aandacht te vragen voor hun werk en de gevaren die ze ervaren, kwamen Norma en Carmelita naar Europa. Nederland was het laatste land op hun drukke schema, na ongeveer anderhalve week in Spanje en Zwitserland te zijn geweest. Het was een eer ze tijdens hun tijd in Nederland te mogen vergezellen!
Drukke dagen in Nederland
Woensdag begon de dag vroeg, want we moesten op tijd bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken zijn voor de eerste afspraak van de dag. Bij deze afspraak vertelden Norma en Carmelita uitgebreid over de mensenrechtensituatie in Guatemala, hun strijd voor gerechtigheid en de risico’s die zij en hun gemeenschap lopen. De collega van het Ministerie was goed op de hoogte van de Guatemalteekse context en stelde veel vragen om dit nóg beter te begrijpen.
Na de lunch en een mooie wandeling op het strand was het alweer tijd voor afspraak nummer twee, dit keer met Impunity Watch en de Red de Solidaridad Internacional de Guatemaltecos. Dit was een fijn gesprek, waar Norma en Carmelita vertelden over hun ervaringen en uitdagingen. Ook werd er gezamenlijk nagedacht over nieuwe manieren om aandacht te vragen voor het werk van Norma en Carmelita, onder andere via social media, persconferenties en podcasts. Er is afgesproken dat de organisaties in contact blijven met Norma en Carmelita en hen waar mogelijk ondersteunen.
Na de afspraak reisden we met de trein naar Utrecht, waar we gingen avondeten. Na het avondeten stond namelijk een gastles gepland voor studenten van de Universiteit van Utrecht. Deze gastles was gepland in samenwerking met CS Ubuntu. Studenten kregen hier de kans om naar de verhalen en ervaringen van Norma en Carmelita te luisteren, en vragen te stellen over hun werk. Het evenement was een groot succes, en Norma en Carmelita waren enorm dankbaar voor de interesse die door de studenten getoond werd.
Donderdag was de laatste dag van de advocacy tour voor Norma en Carmelita. Op de planning stond een afspraak bij Free Press Unlimited in Amsterdam, waar zowel Norma als Carmelita de ruimte kregen om te spreken over hun werk en hun ervaringen. Er werden anekdotes en tips uitgewisseld en connecties gemaakt, en Norma kon vol trots het nieuwsblad overhandigen dat studenten in Guatemala geschreven hadden, met haar op de cover.
Daarna was er na een intensieve advocacy tour gelukkig ook nog tijd voor wat sightseeing! We lieten onze twee gasten de grachten van Amsterdam zien, en struinden de tulpenmarkt af. En natuurlijk konden we ze niet laten gaan zonder dat ze oliebollen te laten proeven! Poedersuiker vloog met elke windvlaag de rondte, en de oliebollen werden enthousiast goedgekeurd.
Vrijdagochtend vlogen onze gasten weer terug naar Guatemala. We wensen Norma en Carmelita veel succes met de voortzetting van hun werk!
Deze aftermovie geeft een mooi overzicht van de gehele advocacy tour:
Met dank aan de Cirrus Foundation, het VFonds en de Haëlla Stichting.
